D Raatsheeru va Leigg[1]

Äs isch bi iisch jedum klaar: wer sindigt, müess biessu – fer schweeri Sinde müess mu in d Helle, fer lässliche ins Fägfiir. D Hell het mu schich güet chännu vorstellu, de der Pfarrer het jede zweite Sunntag mit de furchtbaarschtu Bilder va ira verzellt. Ds Fägfiir het schi ds Volch weniger genau chännu vorstellu; zwar heint di Gibildotu vam «Purgatorio» va dem Italiener kcheert, aber ds eifach Volch het schich vorgstellt, di «Aarmu Seele» miesse in di Iischuchelti vam Gletscher ga biessu. Da a hüffo der Graatzug (va dem verzelli de as andermaalsch) sälber erläbt heint, mu schoo bigägnot sint, het schich deer Glöübo durchgsetzt.

D Raatsheerru va Leigg sind immer scho eppis Bessers gsii, darum het natiirli das vam Gletscher und vam Graatzug ver dii Heerru nit gigoltu, schii heint nit, wie alli Ubrigu und Gwänlichu wesch gsindigot heint – und das heintsch – nit in du Gletscher miessu ga biessu, nei, schii heint in du Illgrabu miessu. Da heintsch de gibrimmlot und rumoorot und immer wes as Uwätter gä het, sintsch uf dum Wieggetsch, der mächtigu Schutt- und Schlammlowwi üssa uf Leigg. Z obroscht sintsch uf de Wälle grittu, heint gibrimmjot und klagt und sind üüse auf Leigg in iro Raatshüss. Und bis zum Sunnuüffgang heintsch de Gwäärwiisot, sich z Leid klagt und dischputiert, was mu so alles besser und richtiger chänti machu, fascht wie d Läserbriefschriiber vam Walliser Bott!

An maal ischt d jung Katriina, d Hüssmagd vam Raatschriiber, am Moorgo in aller Frieji, äs ischt no teifi Nacht gsii, uff dum Wägg zum Hirtu gsii. Schi het ds lüüter Wasser gflännu und an iro Famili gideicht, wa wiit obuna in de Gnooggerbäärga gläbt het. Füüf Chind sintsch gsii, und ds Kaatriini mit 15 Jaar d Eltoschta. Schii deicht an iro Vatter, wa vor dum a halbu Jaar bim Holzschlagg ischt um ds Läbe cho. D Müeter het prubiert d Famili alleinig durchsbringu, aber äs ischt nit gangu. Darum ischt d Müeter mit im ambri uf Leigg, ver mu a Stell züechu, damit dass d Famili öü an Bitz chänne unnerstitzu. Aber dero aarmu Tschütte, wa fascht nit ds Läbe kcha heint, hets de daamals gnüeg und gnüeg kcha. Uberall heintsch schi abgwisu, bisch zum Raatschriiber cho sint. Schiini Froww, as beeschs, gitigs Frowwi, het di Poort üffgmacht, a Schutz gmärtot und schi äntli agstellt. Zeerscht hetsch am moorgu miessu ga Hirtu und de no bivorr das Heerschafte sind üfgstannu mit der Milch in d Sännerii und heim ga ds Früestuck machu. Schii heint sus üsgnitz, giblaagot und knächtot – welis Läbe!

Jetz also ischt ds Katriini uf dum Wägg zum Stall, as furchtbars Wätter tobot und äss schiffot, was vam Himil mag, und so erlescht mu d Latäärna. Heim tarf nimme und so süechts as Liecht, aber uberall is stockfiischter, bis um d Egga chunt und vor dum Raatshüss steit; das ischt häll arleuchtots und so geit druf züe, ver da ga Fiir z holu. Im Raatsaal kcheerts as groossus Gibrummil, äs chlopft liisli a, aber schoo wird di Tiri üffgschreckt und vor im steit, schiine Dienstherr, der Raatsschriiber. «Was willt?» «Mier ischt d Latäärna erlescht und jetz müess i schi wider amprännu!» Der Schriiber schittlot du Chopf und meint: «Du chascht va Glick redu, dass du a soo as jungs, uschuldigs Meitji bischt; suscht würdischt de der hitig Tag nit uberläbu!» Jetz eerscht gseet ds Katriini, dass d Händ vam Schriiber gliejunt; är streckt d Hand üss und mit dum Zeigfinger ämpränt är d Latäärna, geit zrugg in d Raatsstuba und schletzt di Poort. Äschubleichs geit ds Katriini ga hirtu, hitu brücht äs vill länger. Vill speeter wa suscht, es firchtot schoo di Tiraade va schiiner Meischteri, chunt äs zrugg. Äs effnot die Poort, ds ganz Hüss ischt in Üffrüer, alli flännunt ds lüter Wasser, und in der Chammra liggot der Schriiber, toot im Bett! Hitu in der Nacht het nu der Schlagg gitroffu!

PS. Mit der Raatsheeru va Leigg ischt äss no hitu a soo, wenn sus sälber willt gsee, so de lüeg doch mal und loss güet züe, wiesch rumoorunt: https://www.youtube.com/watch?reload=9&v=3zEyKTJpHXA

Simultantext und Audio hier

[1] Nacherzählung von Volmar Schmid der Geschichte « Die Ratsherren» aus Wilhelm Ebener: Illustrierte Wallisersagen. Rotten Verlag, Visp, 3. Aufl. 2008, S. 21;

Bild: Leuk um 1930; Ludwig Imesch: Das Oberwallis im Bild, Bd. 2, Rotten Verlag, Visp, 1980, S. 191